اسکار و کلویید

گوشت اضافه و کلویید

هر گاه پوست انسان به طور عمیقی بریده شود، یعنی جای برش تا انتهای ضخامت پوست برود، این بریدگی با بر جای گذاشتن جای زخم بهبود می‌یابد. در برخی از افراد به طور طبیعی جای زخم بهتر از دیگران بهبود می‌یابد و کمتر نمایان است. هنوز دانش ما در این باره زیاد نیست. با این حال به طور کلی می‌دانیم که افراد سیاه‌پوست و همچنین افراد دارای پوست بسیار روشن که کک و مک دارند، معمولا جای زخم‌های نامناسبی بر جای می‌گذارند که شامل جای زخم هیپرتروفیک و کلویید می‌شود.

در برخی از نقاط بدن جای زخم نامناسبی شکل می‌گیرد و در برخی دیگر جای زخم بهتر و محوتر است. بدترین نقطه بدن برای ایجاد جای زخم وسط قفسه سینه است که در مواردی نادر ممکن است حتی بدون وجود هیچ گونه آسیبی به علت جوش کوچک کلویید هم ایجاد کند. گر چه بالای شانه نیز جای زخم نامناسبی ایجاد می‌کند، اما خوشبختانه در بیشتر موارد جای زخم روی صورت و گردن به خوبی بهبود می‌یابد. جای زخم‌هایی که در راستای چین‌های پوست ایجاد شوند بهتر از آنهایی که آنها را قطع می‌کنند بهبود می‌یابند

که به این خطوط لانجر(Langer's lines) گفته می شود معمولا جراحان با توجه به محل جراحی بهترین روش را برای برش پوست انتخاب می‌کنند. اما اگر بریدگی در اثر بروز آسیب بوده باشد، دیگر کاری از دست جراح بر نمی‌آید. بهترین ناحیه برای ایجاد جای زخم نقاط نادیدنی بدن است، برای نمونه برش زیر بغل برای انجام مکش چربی از قفسه سینه.

تفاوت بین جای اسکار زخم هیپرتروفیک و کلویید چیست؟

جای زخم‌های متفاوتی وجود دارد. بدترین نوع آن جای زخم هیپرتروفیک است. در این حالت جای بریدگی روی پوست بهبود می‌یابد، اما تا چندین ماه قرمز رنگ، برجسته و خارشی است. پس از آن خودبه‌خود رفع شده و صاف و محو می‌شود. کلویید هم مشابه همین است، با این تفاوت که جای زخم رشد کرده و بر روی بخشی از بافت طبیعی را نیز می‌گیرد و نیازمند درمانی ویژه است.

درمان جای زخم‌های اسکار فعال چیست؟

گذر زمان بهترین راه درمان جای زخم‌، حتی از نوع هیپرتروفیک (گوشت اضافه) است. با این حال معمولا جای زخم‌های هیپرتورفیک شدید و کلویید را درمان می‌کنند. راه‌های درمانی آنها شامل موارد زیر است:

فشار آوردن: با کمک نوار یا پوششی تنگ (گنهای تنگ)که از نوعی ماده ارتجاعی مانند لیکرا یا توبیگریپ (Lycra or Tubigrip) ساخته شده است. این فشار را باید چندین ماه یا گاهی چند سال به طور شبانه روزی بر روی جای زخم وارد آورد تا زودتر خوب شود.
استفاده از سیلیکون: گذاشتن صفحه سیلیکونی بر روی جای زخم به باور بسیاری از پزشکان موجب سرعت گرفتن بهبودی جای زخم می‌شود.
استفاده از استروییدها: ساده‌ترین راه آن استفاده از نوار استروییدی (نوار هلان یا Haelan tape) است که باید به طور شبانه‌روزی برای مدتی طولانی روی جای زخم قرار بگیرد. همچنین می‌توان استروییدهای قوی چون تریامسینالون (Triamcinalone) را مستقیما به جای زخم تزریق کرد. این تزریق معمولا در فاصله‌های زمانی 4 تا 6 هفته‌ای انجام می‌شود. کلویید شدید ممکن است پس از این درمان باز هم برگردد که می‌توان با تزریق بیشتر آن را بر طرف کرد.

اصلاح جای زخم و اسکار

جراحی برای اصلاح جای زخم معمولا در حالت بیهوشی عمومی (شما در حالت خواب هستید) انجام می‌شود. این جراحی زمانی انجام می‌شود که جای زخمی را که احتمالا به دلیل عارضه‌ای خودبه‌خود به موقع خوب نمی‌شود یا ممکن است بهبود آن زمان زیادی ببرد را سریع‌تر بهبود دهند. در این حالت جای زخم با یکی از شگردهای جراحی پلاستیک برداشته می‌شود. معمولا درد پس از این عمل بسیار کم است. اگر این جراحی بر روی صورت انجام شود، بخیه‌ها بین 4 تا 6 روز بعد برداشته می‌شوند و اگر در دیگر نقاط بدن باشد، بین 7 تا 10 روز پس از عمل. با این وجود معمولا از بخیه‌های جذب شونده برای زدن بخیه بر روی ناحیه تنه و دست و پا استفاده می‌شود تا جای بخیه‌ای نماند. از آن جایی که بخیه‌های روی صورت را چند روز زودتر بر می‌دارند، احتمال باقی ماندن جای بخیه روی صورت کمتر است. تمامی جای زخم‌های جدید قرمز رنگ هستند. محو شدن این جای زخم‌ها با توجه به نقطه بدن و نوع پوست فرد بین 6 تا 24 ماه طول می‌کشد.

راهکارهای درمانی دیگر اسکارگوشت اضافه یا کلویید

از راه انجام برش جراحی Z شکل (Z-plasty) می‌توان انقباض و فشردگی جای زخم را از بین برد تا که پوست ناحیه جای زخم انعطاف‌پذیرتر و اثر جای زخم کمتر شود. حتی می‌توان محل جای زخم را نیز با این روش تغییر داد و با کاهش انقباض آن، روند بهبودی را سرعت بخشید. جراحی Z شکل با ایجاد دو فلپ به هم پیوسته بلندشونده و جابه‌جایی آنها انجام می‌شود. همچنین از راه لایه برداری پوست (Dermabrasion) و جراحی لیزر نیز می‌توان اثر جای زخم را محو و ناهمواری سطح پوست آن ناحیه را برطرف کرد.

جای زخم جوش پوستی (آکنه)

جای زخم‌های ایجاد شده در اثر جوش‌های فعال پوستی را به سختی می‌توان درمان کرد. اگر جای جوش‌ها به صورت فرورفتگی بر روی صورت باشد، می‌توان آن‌ها را بریده و به سطحی بالاتر آورد. با روش لایه برداری پوست (Dermabrasion) و مصرف قرص‌های شیمیایی نیز می‌توان فرورفتگی‌های پوستی ناشی از جوش‌ها را تا میزان زیادی برطرف کرد. در سال‌های اخیر استفاده از لیرز برای این منظور بسیار محبوب شده است. باید توجه کنید که هیچ کدام از این روش‌ها به طور کامل جای زخم را حذف نمی‌کنند، بلکه می‌توانند تا حدود زیادی آن را محو و از نظر ظاهری کمتر نمایان کنند. استفاده از این روش‌ها جز در ناحیه صورت توصیه نمی‌شود. از دیگر روش‌ها می‌توان به لیفت صورت به منظور سفت کردن پوست و برش و برداشتن بخش‌های بسیار آسیب دیده اشاره کرد.

اسکار و جای زخم ناشی از سوختگی

سوختگی‌های عمقی معمولا با بر جای گذاشتن جای زخم بهبود می‌یابند. در این زمینه کودکان معمولا به شدت آسیب‌پذیرند و در صورت سوختگی ناشی از آب جوش دچار جای زخم‌های هیپرتروفیک ضخیم و بسیار قرمز رنگ می‌شوند. راه درمان اصلی این نوع جای زخم‌ها استفاده از فشار با کمک پوشش تنگ است، گر چه گذاشتن صفحه سیلیکونی نیز مؤثر خواهد بود. از پیوند پوست برای جایگزین کردن جای زخم‌های بسیار شدید و کاهش تنش در آن ناحیه می‌توان بهره برد

کلوییدها

کلویید به جای زخمی می‌گویند که تبدیل مشکلی حل نشدنی شده است. ساده‌ترین کلوییدها پس از سوراخ کردن گوش برای گذاشتن گوشواره در نرمه گوش ایجاد می‌شوند و با یک برش ساده می‌توان آنها را برداشت. برای درمان کلویید در دیگر نقاط بدن از تزریق استرویید بهره می‌برند. در مواردی نادر ممکن است لازم باشد راه‌های درمانی دیگری برای پیشگیری از بازگشت کلویید صورت بگیرد، مانند پیوند پوست، تزریق و انجام پرتودرمانی (radiotherapy). امروزه با دستگاه‌های جدید احتمال شکل‌گیری تومور به دلیل انجام پرتودرمانی کمتر از گذشته شده است. برای آگاهی بیشتر در این زمینه به متخصص پرتودرمانی مراجعه کنید.

کرم‌های پوستی برای اسکارگوشت اضافی

گر چه هنوز از نظر علمی ثابت نشده است که کرم‌های پوستی می‌توانند به بهبودی جای زخم کمک کنند، اما مالیدن کرم‌های نرم‌کننده‌ای چون سیکالفیت بر روی جای زخم مانع از خشک شدن و موجب نرم‌تر شدن پوست آن ناحیه می‌شوند. برخی از جای زخم‌ها نسبت به تابش مستقیم نور خورشید حساس هستند و بهتر است از کرم ضدآفتاب برای پوشش جای زخم‌ها بهره برد.

توجه

این متن برای ارایه اطلاعات سودمند به شما پیرامون جای زخم و کلویید نگاشته شده است و صرفا شامل موارد کلی می‌شود. مسایل ویژه منحصر به هر فرد در این جا مطرح نشده است. این متن به هیچ وجه جایگزین رفتن پیش پزشک یا جراح برای مشاوره نمی‌باشد.