دكتر علي كربلايي خاني
جراح پلاستيك
لیپوساکشن به عنوان پیکرتراشی با کمک چربی (liposculpture) یا برداشت چربی با کمک مکش شناخته میشود. این روش مکش چربی با روشهای مختلف انجام می شود که لیپوماتیک و لیپو ویزر از شناخته شده ترین این روشها هستند این روشها برای از بین بردن چربیهای اضافی بدن به کار میرود. توزیع ناخوشایند چربی در بدن معمولاً به دلیل تمایل بدن انسان به جمعآوری چربی در ناحیهای ویژه، معمولاً ران و باسن، است. پس از آن مناطق دیگر شامل گردن، بازوها، شکم، لب، ران، قسمت داخلی زانوها و مچ پا میباشد. رشد یک تومور خوشخیم چربی (لیپوم) نیز ممکن است موجب بدشکل شدن ظاهر بدن شود. همچنین در مردان ممکن است تودههای چربی در زیر نوک پستان به گونهای جمع شود که موجب بزرگ شدن ظاهری پستانها (ژنیکوماستی) شود
به برداشتن چربی اضافی بدن با مکش آن از طریق یک لوله، لیپوساکشن یا مکش چربی میگویند. این روش مناسب کسانی است که وزن طبیعی دارند و پوستشان سفت و ارتجاعی است. انجام این روش با هدف کاهش وزن مناسب نیست.برای کاهش وزن باید به جراح چاقی مراجعه کنید.
انجام مکش چربی با لیپوماتیک برای اصلاح شکل ظاهری و تراز بدن است در زمانی که با کمک کاهش وزن نمیتوان آن بخشها را اصلاح کرد. ناحیههایی که معمولا مکش چربی لیپوماتیک بر روی آنها انجام میشود شامل شکم، پهلو، باسن، ران، زانو، گردن و بازو است. همچنین از این روش میتوان برای برداشتن لیپوم (توده سفت چربی غیرسرطانی) و چربی جمع شده در ناحیه پستان آقایان (ژنیکوماستی) استفاده کرد.
شما دیدارهایی با جراحتان خواهید داشت تا پیرامون آن چه که از این جراحی انتظار دارید حرف بزنید. جراح سابقه پزشکی شما را جویا خواهد شد و هر گونه مشکل یا بیماری که در حال حاضر دارید یا در گذشته داشتهاید را ثبت خواهد کرد. دراین مورد تمام مسایل پزشکی تان را صادقانه بیان کنید . همچنین فهرستی از تمامی داروهایی که مصرف میکنید را یادداشت خواهد کرد، از جمله داروهای گیاهی که ممکن است بدون نسخه پزشک مصرف کنید. جراح شما را معاینه خواهد کرد و عکسهایی از شما برای ثبت در پرونده پزشکیتان خواهد گرفت. حتما از شما پرسیده خواهد شد که آیا مایلید در حضور یک همراه مورد معاینه و عکسبرداری قرار بگیرید یا خیر. همچنین فرمی را به صورت کتبی باید برای رضایت از معاینه شدن، عکسبرداری و ذخیره عکسها در پرونده پزشکیتان امضا کنید. جراح قد و وزن شما را اندزه خواهد گرفت تا بداند انجام این جراحی برای شما مناسب است یا خیر. اگر اضافه وزن دارید یا قصد دارید در آینده نزدیک باردار شوید، جراح حتما به شما توصیه خواهد کرد که انجام این جراحی را به تعویق بیاندازید.
مکش چربی با کمک لولهای نازک به نام کانولا صورت میگیرد. این لوله با ایجاد برشهای ریزی به زیر پوست فرستاده میشود. با کمک کانولا بافت چربی را نرمتر کرده و تلاش میکنند ظاهر مناسبتری به بخش جراحی شده بدهند. سپس دستگاه مکشی به انتهای این لوله وصل میشود و شروع به مکیدن چربیها از طریق آن میکند. در پایان برشهای صورت گرفته را بخیه میزنند.
چند روش برای انجام این جراحی وجود دارد. برای نمونه برخی از جراحان مایعی را برای نرمتر کردن چربی به ناحیه مورد نظر تزریق میکنند که در اصطلاح به آن شِگرد تَر (wet or tumescent technique) میگویند. اما برخی دیگر چنین کاری نمیکنند. گر چه مکش معمولا با دستگاه قویای که مانند جاروبرقی عمل میکند انجام میشود، اما در برخی از ناحیههای بدن شاید بتوان با یک سرنگ کوچک نیز چربیها را خارج کرد. در برداشتن چربی با کمک پرتونگاری (Ultrasound assisted lipectomy)، از موجهای فراصوت برای از بین بردن سفتی و چسبندگی سلولهای چربی در زیر پوست بهره میبرند که این کار مکش آنها را سادهتر میکند.ازاین تیکنیکهای اولتراسوند می توان ویزرلیپو ، لیپوست ،پال، اولترازد، بادی جت و واترجت را میشه نام برد.
اگر هدفتان انجام جراحی پیکرتراشی است، صرفا به جراحی مراجعه کنید که متخصص این کار باشد و شناخته شده باشد و از مراجعه به کلینیکهای مختلف که اظهار می دارند ما تیم هستیم خودداری کنید اسم جراح خود و سوابق وی را در اینترنت سرچ کنید کاملا وی را بشناسید. جراح پیش از هر چیز گزینههای مختلف جراحی و نتایج احتمالی هر کدام را پیش پای شما میگذارد. جراحان در چند تخصص جراحی امکان انجام جراحیهای زیبایی را دارند. پزشک خانواده شما میتواند در زمینه یافتن جراح مناسب به شما مشاوره بدهد. باید پیش از انجام جراحی از روش پرداخت هزینه آن آگاه شوید. هیچ اجباری در فوریت انجام جراحی لیپوماتیک نیست و هرگز لازم نیست که این جراحی به صورت فوری و اورژانس انجام شود. اگر جراح مورد نظر شما را در فشار گذاشته تا زودتر تصمیم بگیرید، توصیه ما این است که دنبال جراح دیگری باشید.
تلاش کنید تا جایی که میتوانید سالم باشید. حفظ وزن با مصرف خوراکیهای مناسب و انجام ورزش روزانه مهم است. در این باره از پزشک خانوادهتان مشورت بگیرید. اگر سیگاری هستید، دست کم شش هفته پیش از انجام جراحی آن را ترک کنید تا از ایجاد عوارض جانبی پس از عمل خودداری شود. زیاد نگران نوع برداشتن موهای اطراف محل برشها نباشید. اما در 24 ساعت مانده به زمان جراحی حتما حمام کنید تا از تمیز بودن محل انجام جراحی اطمینان حاصل کنید. دست کم از دو هفته پیش از زمان انجام جراحی از مصرف آسپرین و داروهای ضدالتهابی خودداری کنید. اگر دچار کمخونی هستید، باید قرص آهن مصرف کنید. اگر قرار است که در این جراحی چربی زیادی را بردارید و حتی بخشی از پوست برداشته شود، جراح از شما خواهد خواست تا مدتی قرصهای ضدبارداری (OCP)را مصرف نکنید.
راه جایگزین این جراحی تغییر رژیم غذایی و انجام ورزش برای کنترل وزن است. با این حال، در برخی از افراد با وجود همه تلاشهایشان، چربی در برخی از ناحیههای بدنشان باقی میماند. در این صورت مکش چربی لیپوماتیک و لیپو ویزر راه مناسب حذف این چربیهاست. برای این که مکش چربی درست عمل کند، پوست شما باید حالت ارتجاعی داشته باشد. اگر پوست شما به اندازه کافی ارتجاعی نباشد، شاید به شما پیشنهاد بدهند که از روش جراحی پلاستیک شکم (Tummy tuck) استفاده کنید تا بخشی از پوستتان نیز برداشته شود.
این جراحی نیز ممکن است مانند همه جراحیها با خطرات یا عوارضی همراه شود. گر چه احتمال بروز این مشکلات کم است، اما بهتر است پیش از انجام جراحی همه آنها را بررسی کرده باشید. تکتک موارد را پیش از انجام جراحی با جراحتان بررسی کنید تا آگاهانه دست به انجام جراحی بزنید.
نکته ای که مهمه اینه که حتما این عمل در کلینیک مجهز و زیر نظر متخصص بیهوشی انجام شود حالا یا بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی تا اگر زیباجو بی حسی را تحمل نکرد عمل ناقص نماند و با بیهوشی عمل ادامه پیدا کند.انجام این عمل در مطبهای شخصی ممنوع هست.
گاهی ممکن است نسبت به داروی هوشبری به کار رفته دچار حساسیت شوید.
در موارد کمی ممکن است عفونتی در قفسه سینه ایجاد شود. میزان احتمال بروز چنین مشکلی در افراد سیگاری بیشتر است.
ممکن است خون در پاهای شما لخته شود (در اصطلاح به آن ترومبوز ورید عمقی میگویند). این مشکل منجر به درد و التهاب خواهد شد و از راه رقیقکنندههای خون آن را درمان میکنند. در مواردی نادر، ممکن است بخشی از لختگی خون جدا شده و به ششها برود (در اصطلاح به آن آمبول ریوی میگویند). احتمال بروز چنین مشکلی برای افراد سیگاری، دارای اضافه وزن یا کسانی که قرصهای ضدبارداری مصرف میکنند بیشتر است. بهتر است این عمل در کسانی انجام شودکه BMI آنها کمتر از ۳۵ باشد محاسبه بی ام آی از تقسیم وزن( مثلا ۹۰ کیلوگرم) بر مجذور قد به متر (مثلا ۷/۱ متر بتوان دو ) که اینجا می شود ۱۴/۳۱ می شود.
فشاری که انجام جراحی روی قلب شما وارد میکند ممکن است باعث بروز سکته قلبی شود. که در سنین بالاممکن است احتمال بروز چنین مشکلی را حتما پیش از جراحی بررسی خواهند کرد.
جراحی لیپوماتیک و ویزرلیپو معمولا در حالت بیهوشی عمومی (شما در حالت خواب هستید) یا موضعی (بخشی از بدنتان به طور کامل بیحس است) انجام میشود. اگر درمان در قسمت پایین بدن باشد ممکن است اپیدورال انجام شود (تزریق در پشت که باعث بیحسی عصبها در کل ناحیه میشود). با این حال، برای لیپوماتیک و ویزرلیپو از مناطق کوچک صرفا انجام بیحسی موضعی لازم است. این جراحی معمولا یک تا سه ساعت طول میکشد. ممکن است به شما آنتیبیوتک بدهند تا محیط زخم تمیز بماند. ممکن است همان روز امکان بازگشت به منزل را داشته باشید یا این که شما را برای یک شب در بیمارستان نگه دارند. اگر به شما اجازه دهند که همان شب نخست به منزل برگردید، یک فرد بزرگسال و آگاه باید حتما در آن شب کنار شما بماند. معمولا مصرف مُسکنهای عادی برای از بین بردن درد کافی است. احتمالا از شما بخواهند که پوشاک تنگ و منقبضی یا جوراب واریسی را بپوشید تا احتمال لختگی خون در ناحیه پا یا ششهایتان کمتر شود.
بخشهایی که برای لیپوماتیک و ویزرلیپو بریده شده است، ممکن است پانسمان شود. پوشیدن پوشاک منقبض و تنگ (گن جراحی)موجب کاهش احتمال بروز التهاب شده و به بدن در سازگاری با وضعیت جدیدش کمک میکند. این پوشاک تنگ را باید به مدت دو هفته در تمامی طول شبانه روز به تن داشته باشید، جز در هنگام حمام کردن. پس از آن بین دو تا سه ماه در اکثر طول روز باید این پوشاک تنگ یا گن جراحی را بپوشید. پس از جراحی باید یک لباس بسیار تنگ در ناحیه کمر به پایین به تن کنید تا از التهاب در این ناحیه پیشگیری شود.
احتمالا میتوانید در همان روز پس از انجام جراحی از تخت خارج شوید. باید چند روزی صبر کنید تا مایعات در ناحیهای که لیپوماتیک و ویزرلیپو انجام دادهاید، جذب شود. اگر صرفا مقدار کمی چربی را برداشتهاید، احتمالا میتوانید چند روز پس از جراحی به سر کار برگردید. اما اگر میزان چربی برداشته شده بیشتر است، باید زمان بیشتری را صرف بهبودی کنید. گر چه در فاصله کمی پس از جراحی دیگر نیازی به استراحت در تخت خواب ندارید، ولی برای انجام نرمشهای سبک باید سه تا چهار هفته صبر کنید. همچنین بین 10 تا 12 هفته از انجام هر گونه ورزش سنگین پرهیز کنید. در هنگام فعالیتها، آرام آرام شروع کنید تا فشاری بر بدن نیافتد. تا مدتی در خوردو پشت فرمان یا در صندلی جلو ننشینید تا زمانی که از بستن کمربند ایمنی احساس راحتی کنید. به تدریج زندگیتان به حالت عادی باز خواهد گشت.
احتمالا میزان کبودی زیادی خواهید داشت که گاهی دردناک و ناراحتکننده و با خارش است. هر چه ناحیه جراحی شده بزرگتر باشد، درد آن نیز بیشتر خواهد بود. گر چه کبودی معمولا حداکثر تا یک ماه پس از عمل رفع میشود، اما رفع برآمدگی و کبودی عمیقتر ممکن است تا شش ماه طول بکشد، به ویژه اگر شکم یا مچ پایتان نیز جراحی شده باشد. از آن جایی که رفع کامل کبودی این نوع جراحی تا شش ماه ممکن است طول بکشد، شاید تا شش ماه پس از عمل نتوانید نتیجه حقیقی جراحیتان را ببینید. گاهی وجود یک نوار خاکستری رنگ در ناحیه جراحی شده موجب بیرنگ شدن پوست برای چند ماه میشود. این مسئله در زمانی که مچ پا نیز چربیاش برداشته شده باشد، رایجتر است. اگر دچار کمخونی هستید یا چربی ناحیه بزرگی را برداشتهاید، ممکن است لازم باشد تا یک ماه پس از جراحی قرص آهن مصرف کنید.
در ابتدا در ناحیه جراحی شده التهاب و کبودی میبینید. این مسئله معمولا بین یک تا شش ماه بعد رفع میشود تا نتیجه اصلی جراحی آشکار شود. تأثیر جراحی لیپوماتیک و ویزرلیپو ممکن است برای مدتی طولانی ماندگار باشد، اگر مراقب تغییرات وزنیتان باشید.
برای دستیابی به بهترین نتایج زیباییشناختی، باید از خودتان مراقبت کنید. این یعنی:
خونریزی پس از جراحی موجب التهاب، تغییر رنگ پوست و بروز درد میشود. نشانههای بروز عفونت شامل درد، التهاب و وجود چرک در ناحیه جای زخم است. گاهی نیز ممکن است دچار تب شوید. وجود لخته خونی در پا منجر به التهاب و درد در ساق پا میشود. اگر این لخته به ششها برسد، ممکن است دچار تنگی نفس یا درد قفسه سینه شوید. اگر جای زخم جراحی به خوبی شفا نیابد، دردناک و نمناک میشود. اگر پس از جراحی نگران چیزی هستید، حتما با جراح یا پزشک خانوادهتان تماس بگیرید.
این متن برای ارایه اطلاعات سودمند به شما پیرامون جراحی لیپوماتیک و ویزرلیپو نگاشته شده است و صرفا شامل موارد کلی میشود. مسایل ویژه منحصر به هر فرد در این جا مطرح نشده است. این متن به هیچ وجه جایگزین رفتن پیش پزشک یا جراح برای مشاوره نمیباشد و اگر قصد انجام جراحی را دارید، حتما با ما تماس بگیرید.
دكتر علي كربلايي خاني
فوق تخصص ترميمي
جراحي پلاستيك صورت بيني سينه
شكم و پيكر تراشي
دانشيار دانشگاه علوم پزشكي
دكتر علي كربلايي خاني يكي از با تجربه ترين و با سابقه ترين جراحان پلاستيك در ايران و شهر تهران هستند كه تجربه جراحي بيش از بيست هزار عمل جراحي زيبايي را در كارنامه خود دارند اكنون نيز با كوله باري از تجربه در خدمت هموطنان داخل و خارج كشور و همچنين توريستهاي عزيز از كشورهاي دور و نزديك هستند
Alikhanikhani@gmail.com